Bekentenis: ik maak taalfouten

Ik ben neerlandicus. Dat betekent 3 dingen:

1. Ik ben een taalpurist, die zich ergert aan taalverandering en andermans taalfouten
2. Ik ben een wandelende Dikke Van Dale, weet van ieder woord de betekenis
3. Ik ben een grammaticagenie, dat nooit en te nimmer taalfouten maakt

Nou…nee, nee en nee. Dit zijn stuk voor stuk aannames die ánderen vaak over mij hebben…

Om een van mijn favoriete radioprogramma’s vrij te quoten: “Wat moet dat kutpaard hier?” Welnu, dat wordt duidelijk aan het éinde van dit artikel…

Aanname 1: taalpurist?

Wanneer iemand hoort dat ik neerlandicus ben, zeggen ze op samenzweerderige toon: ‘Vreselijk hè, dat taalgebruik van …’ Op de puntjes kun je van alles invullen: jongeren, internet, social media, tegenwoordig, etc. Ik antwoord dan, tot ieders schok: ‘Nee hoor, dat valt best mee.’

Nee, ik ben geen taalpurist. Ik heb doorgaans géén moeite met invloeden van andere talen op het Nederlands. Ik ben tégen iedere vorm van vreemdelingenhaat, dus ook deze. Taal verandert, deal with it. Woorden uit andere talen dringen onze taal binnen, so what? Dat gebeurt al sinds het begin der tijden, en altijd – altijd – maken mensen zich daar druk om.

Zelfs Socrates – we hebben het over 400 vóór Christus – vond dat het taalgebruik van zijn tijdgenoten verloederde. In Nederland liepen mensen begin 19^de eeuw te hoop tegen het Frans, begin 20^ste eeuw het Duits, en heden uiteraard het Engels en/of ‘sms-taal’. Niets nieuws onder de zon, dus.

Vind ik dan dat alles zo maar moet kunnen? Erger ik me nooit? Nee. En Nee. Waar ik me wel degelijk aan erger, is onzorgvuldig, onverschillig, laconiek taalgebruik. Die houding van ‘ik ram mijn e-mailtje ff uit mijn toetsenbord; ze weten toch wel wat ik bedoel. Ongeveer’. En eenieder die het op Facebook over ‘me moeder’ heeft, ontvriend ik uit principe.

Aanname 2: wandelende Van Dale?

“Arjan, wat betekent ‘lasciviteit’?”

“Uhm…geen idee.”

“Maar jij bent toch neerlandicus?”

Zucht. Nee, ik heb geen Van Dale ingeslikt, ik weet niet de betekenis van alle +/- 80.000 Nederlandse woorden uit mijn hoofd, alleen maar omdat ik 5 jaar Nederlands heb gestudeerd. Het zou wel een leuke partytrick zijn, trouwens.

Aanname 3: grammaticagenie?

Ik maak nooit taalfouten. Ha! Wás het maar zo. Als je zo veel met taal bezig bent als ik, gaat het ook weleens fout, ja.

Ik heb laatst eens uitgerekend hoeveel woorden ik gemiddeld per week verwerk. Schrijven, herschrijven, redigeren, corrigeren: iedere week gaan er zo’n 15.000 woorden door mijn handen. Dat zijn 780.000 woorden per jaar. Totaal in mijn carrière: 6.240.000. Dat betekent dat ik al zo’n 7 á 8 keer de bijbel (oude én nieuwe testament) had kunnen vullen. Da’s best veel, en waar gehakt wordt…

Bovendien: ik grúw van grammatica. Vraag mij niet een zin te ontleden. Ik ga hopeloos de mist in. Goed, veel regeltjes zitten min of meer in mijn hoofd. Ik heb een (meestal) feilloos taalgevoel ontwikkeld. Verder gebruik ik ezelsbruggetjes. En als ik twijfel, googel ik het. Net als jij.

Noem mij maar neerlandicus-light.

Intermezzo: een hart onder de riem voor eenieder die onzeker is over zijn of haar taalgebruik:

Ja. Ik maak dus ook taalfouten. Regelmatig.

Ik ben net een mens. En ik heb daar geen problemen mee. Natuurlijk is het de sport om de neerlandicus op zijn taalfouten te wijzen. Als ik in mijn blog ook maar één letter op de verkeerde plek zet, krijg ik daar minimaal 2 e-mails over van mijn lezers. Die ik overigens ontzettend waardeer! (Zowel mijn lezers als hun e-mails. ;-) ) Ik schaam me niet voor mijn struikelingen, maar vind het wel fijn als ik die kan corrigeren.

Ik werd er ook eens haarfijn op gewezen door een opdrachtgever. Jaren terug maakte ik om onverklaarbare redenen in één tekst 2(!) d/t-fouten. En dan nog de meest kinderlijke ook: ‘ik vindt’. Hij stuurde me de tekst terug, waarin hij de onterechte t’s subtiel had uitvergroot… Samen konden we erom lachen.

Over lachen om taalfouten gesproken:

Dat kan niet iedereen. Zie onderstaande Twitter-conversatie, nadat ik een quote deelde:

Op Kitty’s laatste tweet kun je op 2 manieren antwoorden, zo blijkt:

Zie daar het verschil in benadering tussen 2 neerlandici. Ik hou er niet van om geërgerd andermans taalgebruik te verbeteren. Maak je jezelf ook niet geliefd mee, trouwens. Ik ben van het taal víeren, juist óók daar waar het fout gaat.

Mijn dochter van 4, ja:

Háár verbeter ik, want zij moet het nog leren. Uiteraard trekt zij zich daar niets van aan:

“Papa, ik heb de bal geschiet, en toen vliegde die zó weg!”

“Het is geschoten, schat, en toen vlóóg ‘ie weg.”

“Nee hoor, papa, dat mag je zelf weten.”

“Nee, lieverd, met taal mag dat eigenlijk niet.”

“Wél! Wel hoor, papa… Hihi, ‘geschoten’. Dat is ook gescheten, scheten laten! Haha!”

Tja, daar kan ik toch niet tegen op met mijn 5 jaar studie en 9 jaar tekstschrijverschap?

Ze heeft het ook altijd over ‘poffers’, ‘patatten’ en ‘snoepen’ eten, in plaats van poffertjes, patatjes en snoepjes. Dat laat ik dus lekker zo. Het is ook allerminst fout, slechts ongebruikelijk. Dat vind ik het mooie aan mijn kinderen: zij verfrissen mijn kijk op taal.

De taalpessimist, dat is de ánder

Niet ik. Ik vind taal veel te leuk om me erover op te winden.

Vergeven jullie mij mijn taalfouten? Ik mijzelf wel. Jullie kennen allemaal het bekende spreekwoord: ‘Ook het beste paard struikelt weleens.’ Daarmee wil ik natuurlijk niet zeggen dat IK het beste paard ben. Dat zou ik nooit over mezelf beweren. Ik zeg alleen dat bewezen is dat ik struikel. Dus…